Báo cáo “Đánh giá về kỹ năng nghề nghiệp và thực hành tốt của doanh nghiệp để nâng cao tay nghề cho thanh thiếu niên yếu thế và dễ tổn thương”

GIỚI THIỆU

Là các tổ chức quan tâm đến tăng cường kỹ năng nghề nghiệp cho thế hệ trẻ, Phòng Thương mại & Công nghiệp Việt Nam (VCCI), UNICEF và Viện Nghiên cứu phát triển Mekong (MDRI) công bố báo cáo mang tên “Đánh giá về kỹ năng nghề nghiệp và thực hành tốt của doanh nghiệp để nâng cao tay nghề cho thanh thiếu niên yếu thế và dễ tổn thương”.

Báo cáo tìm hiểu các kỹ năng nghề nghiệp hiện tại và dự báo các kỹ năng được cho là cần thiết trong tương lai đối với lao động trẻ ở lứa tuổi thanh thiếu niên thuộc 3 lĩnh vực: Dệt may & Da giày, Du lịch & Lữ hành và Công nghệ thông tin & Truyền thông (CNTT-TT). Cứ 4 trên 5 doanh nghiệp được hỏi đánh giá cao sự sáng tạo, kỹ năng làm việc nhóm và lắng nghe tích cực từ thế hệ lao động trẻ trong tương lai.

Theo các phát hiện chính, có đến 60% lao động trẻ trong độ tuổi 15-24 tuổi đang làm các công việc phi chính thức. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 tiếp tục ảnh hưởng đến nền kinh tế và tình trạng việc làm tại Việt Nam, lao động trẻ gặp nhiều khó khăn hơn để thoát ra khỏi khu vực phi chính thức với độ an toàn thể chất và tinh thần thấp. Nhiều lao động trẻ vẫn thiếu kỹ năng mềm cũng như chuyên môn cần thiết để bắt kịp với Cách mạng Công nghiệp (CMCN) 4.0.

Dù trình độ giáo dục có thể được sử dụng để ước lượng chất lượng của lao động cũng như rủi ro bị thay thế bởi tự động hóa, trên thực tế, doanh nghiệp cho rằng có một sự chênh lệch giữa bằng cấp và năng lực làm việc thực sự.

Các doanh nghiệp cho biết Ngoại ngữ và kỹ năng tin học nâng cao ở lao động trẻ là kỹ năng cứng yếu nhất, trong khi đó quản lý và giao tiếp là kỹ năng mềm kém nhất, tuy vậy, đánh giá cụ thể vẫn có sự chênh lệch giữa các ngành. Các doanh nghiệp FDI có nhiều khả năng tuyển dụng những người yếu thế hơn so với các doanh nghiệp trong nước. Công ty trong ngành CNTT-TT sẵn sàng tuyển dụng người khuyết tật hơn các ngành khác, nhưng cũng cho biết định kiến và bất bình đẳng về giới cũng khiến lao động nữ có năng lực khó theo đuổi công việc trong các lĩnh vực truyền thống do nam giới thống trị như CNTT-TT.

Báo cáo cho thấy nhiều thanh thiếu niên ở Việt Nam chưa nhận thức được về những kỹ năng nghề nghiệp cần thiết để nắm bắt các cơ hội việc làm. Thanh thiếu niên ngoài trường học thậm chí gặp nhiều khó khăn để có việc làm tại khu vực chính thức, nhất là với các em độ tuổi 15-17 tuổi và nhóm yếu thế.

Báo cáo này tổng hợp thực hành tốt từ các cơ quan, đơn vị có liên quan trong việc nâng cao kỹ năng nghề nghiệp cho thanh thiếu niên, từ đó đề xuất khuyến nghị phù hợp nhằm tạo cơ hội việc làm và tổ chức các hoạt động nâng cao kỹ năng nghề cho thanh thiếu niên, tập trung vào nhóm yếu thế và dễ bị tổn thương.

Tải báo cáo tại đây