Trong những năm gần đây, hệ thống giáo dục ở khu vực Nam Á và Đông Nam Á ngày càng phải đối mặt với các gián đoạn ngày một thường xuyên và nghiêm trọng hơn, từ đại dịch COVID-19 đến thiên tai và các xung đột chính trị. Dù nhiều nỗ lực đã được triển khai ở cả cấp địa phương và quốc gia để duy trì hoạt động giáo dục, nhưng các chiến lược hiện tại không còn đáp ứng hiệu quả, khiến chất lượng học tập của học sinh bị ảnh hưởng rõ rệt.Trong bối cảnh đó, khái niệm khả năng phục hồi của hệ thống giáo dục toàn diện (Education System Resilience – ESR) ngày càng được quan tâm. Tuy nhiên, cách hiểu và cách áp dụng ESR ở mỗi quốc gia rất khác nhau. Nghiên cứu này nhằm khám phá cách các bên liên quan hiểu về ESR tại 14 quốc gia đối tác, cũng như cách mà ESR đang được triển khai hoặc thể chế hóa trong từng bối cảnh cụ thể.
Nghiên cứu sẽ thu thập và so sánh dữ liệu về nhận thức và thực hành khả năng phục hồi hệ thống giáo dục ở các nước đối tác, đồng thời xác định những gián đoạn hiện hữu và tiềm ẩn mà ngành giáo dục đang và sẽ phải đối mặt — bao gồm cả những lỗ hổng liên quan đến giới, bình đẳng và hòa nhập (GEI). Trên cơ sở đó, nhóm nghiên cứu sẽ đề xuất các khuyến nghị thực tiễn. Ngoài ra, dự án sẽ tiến hành một số nghiên cứu tình huống, kết hợp phân tích dự báo (foresight) để xây dựng các lộ trình chính sách dài hạn, đồng thời sản xuất bản tóm tắt chính sách, báo cáo tổng hợp và bài báo học thuật nhằm chia sẻ kiến thức và đối thoại với các nhà hoạch định chính sách, cán bộ thực hiện và giới nghiên cứu thông qua các hội thảo, diễn đàn khu vực và quốc tế.
Nghiên cứu này là một phần của Chương trình Đài quan sát GPE KIX về khả năng phục hồi hệ thống giáo dục, với phạm vi triển khai tại 14 quốc gia ở Nam và Đông Nam Á: Afghanistan, Bangladesh, Bhutan, Campuchia, Indonesia, Lào, Maldives, Myanmar, Nepal, Pakistan, Philippines, Sri Lanka, Timor-Leste và Việt Nam. Trong khuôn khổ nghiên cứu, e.Gen Consultants Ltd. (trụ sở tại Bangladesh) và Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam (VNIES) sẽ phối hợp thực hiện các hoạt động thu thập dữ liệu định tính và định lượng tại các quốc gia nói trên.
Nhiệm vụ chính:
- Xây dựng cơ sở dữ liệu phục vụ cho hoạt động Horizon Scanning, tổng hợp lý thuyết về các gián đoạn hiện tại và tương lai cũng như các chiến lược phục hồi sáng tạo trong lĩnh vực giáo dục ở Nam Á và Đông Nam Á.
- Chủ trì phát triển bộ công cụ nghiên cứu định lượng và định tính phục vụ thu thập dữ liệu sơ cấp.
- Tiến hành khảo sát thực địa và trực tuyến với 5,600 giáo viên tại 14 quốc gia và xác định các trường hợp điển hình để nghiên cứu sâu.
- Thực hiện 49 cuộc phỏng vấn sâu (IDI) trực tuyến với các cán bộ quản lý và các bên liên quan trong lĩnh vực chính sách giáo dục và phục hồi sau khủng hoảng.
- Triển khai các nghiên cứu tình huống điển hình về gián đoạn và chiến lược phục hồi, sử dụng phương pháp phân tích foresight để xây dựng các lộ trình chính sách dài hạn.
- Phân tích dữ liệu định tính và định lượng để xây dựng 4 bản tóm tắt chính sách, 1 báo cáo tổng hợp và 1 bài báo khoa học.
- Tổ chức hội thảo tham vấn với các bên liên quan và trình bày kết quả nghiên cứu tại các hội nghị quốc tế về giáo dục và foresight.
- Phối hợp với các dự án và đài quan sát GPE-KIX ở các khu vực khác trên khắp thế giới để thúc đẩy chia sẻ và lan tỏa tri thức.
Ảnh: Hương Nguyễn